Thứ năm, 13/11/2025 | 19:37 GMT +7
Ở Quảng Ngãi, dưa hấu là cây trồng phổ biến với diện tích hơn 800ha mỗi năm. Tuy nhiên, đầu ra chủ yếu phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, thị trường xuất khẩu còn thất thường, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Chỉ cần ách tắc cửa khẩu hoặc thay đổi quy định kiểm dịch, giá dưa lập tức rớt thê thảm, có lúc chỉ còn 1.000 – 2.000 đồng/kg, người trồng lao đao, thương lái chần chừ, dưa phải “giải cứu”.
Anh Phạm Hùng Cường là một trong những người tiên phong canh tác dưa hấu hữu cơ ở Quảng Ngãi. Ảnh: V.H.
Là người trồng dưa hấu lâu năm, anh Phạm Hùng Cường thấu hiểu nỗi khổ ấy. Bốn năm trước, anh quyết định chuyển toàn bộ 5ha đất sang canh tác dưa hấu hữu cơ – hướng đi khi ấy còn rất mới ở Quảng Ngãi.
“Tôi chọn làm dưa hữu cơ vì muốn tạo ra sản phẩm thật sự an toàn cho người tiêu dùng và cho chính người trồng. Dưa của tôi đạt tiêu chuẩn "5 không": không thuốc diệt cỏ, không thuốc trừ sâu, không chất bảo quản, không kích thích tăng trưởng, không tồn dư hóa chất độc hại”, anh Cường chia sẻ.
Để giữ ẩm và hạn chế cỏ dại, anh dùng bạt nilon phủ luống thay cho thuốc diệt cỏ. Các loại phân bón được tận dụng từ nguồn tại chỗ như phân bò, phân thỏ, bã đậu nành, bánh dầu, cỏ mục... Dưa được để chín tự nhiên trên ruộng, thu hoạch vào sáng sớm để giữ độ tươi tốt nhất, sau đó đóng gói và giao ngay cho khách hàng.
Dưa hấu được canh tác đảm bảo “5 không”, có gắn tem truy xuất nguồn gốc trên từng quả. Ảnh: V.H.
Nhờ cách làm tỉ mỉ, dưa hấu của anh Cường có vỏ đẹp, ngọt thanh, bảo quản lâu, được phân phối đến nhiều tỉnh, thành với giá từ 17.000 – 25.000 đồng/kg, cao gấp 3 – 4 lần dưa thông thường. Mỗi ha cho năng suất khoảng 20 tấn, mang lại lợi nhuận vượt trội.
Mô hình này không chỉ giúp anh Cường thoát khỏi cảnh được mùa mất giá mà còn tạo sinh kế cho lao động địa phương. Trang trại hiện có 6 lao động thường xuyên, vào vụ cao điểm lên đến hơn 10 người.
Bà Nguyễn Thị Nga, một lao động tại trang trại chia sẻ: “Làm ở đây chúng tôi không phải tiếp xúc với hóa chất, thu nhập ổn định. Dưa trồng sạch nên người ăn, người trồng đều yên tâm”.
Nhận thấy hiệu quả, chính quyền địa phương đã chọn trang trại anh Cường làm điểm học tập, nhân rộng mô hình trồng dưa hấu hữu cơ, hướng tới xây dựng thành sản phẩm OCOP và phát triển vùng sản xuất tập trung.
Không dừng lại ở cây dưa, anh Phạm Hùng Cường còn tiếp tục mở rộng sản xuất theo hướng nông nghiệp tuần hoàn, kết hợp trồng dưa hấu, măng tây và chăn nuôi thỏ.
Những ngày đầu anh gặp không ít khó khăn do thiếu kinh nghiệm và thời tiết bất lợi, nhưng nhờ kiên trì học hỏi, thực hành, anh dần rút ra kinh nghiệm để hoàn thiện quy trình sản xuất.
Mô hình chăn nuôi thỏ của anh Phạm Hùng Cường. Ảnh: V.H.
“Làm nông nghiệp đã khó, làm nông nghiệp sạch còn khó hơn. Nhưng tôi tin chỉ cần làm thật, làm kỹ thì thành công sẽ đến”, anh nói.
Điểm đặc biệt của mô hình là các khâu hỗ trợ lẫn nhau, tạo thành một vòng tuần hoàn khép kín. Phân thỏ được xử lý bằng vi sinh dùng bón cho cây măng tây và dưa hấu, các phụ phẩm như thân măng tây già, dưa hấu nhỏ lại trở thành thức ăn cho thỏ.
Nhờ vậy, chi phí sản xuất giảm đáng kể, môi trường được bảo vệ, sản phẩm làm ra đảm bảo an toàn. Các sản phẩm măng tây, thịt thỏ và dưa hấu hữu cơ của anh Cường đều được tiêu thụ mạnh trong và ngoài tỉnh.
Dưa được để chín tự nhiên trên ruộng, thu hoạch vào buổi sáng sớm để giữ độ tươi ngon nhất, sau đó đóng gói và giao ngay cho khách hàng. Ảnh: V.H.
Hiện anh Cường đang làm chủ trang trại chăn nuôi và trồng trọt với diện tích gần 17ha, trong đó chủ yếu trồng dưa hấu sạch và chăn nuôi thỏ. Trang trại tạo việc làm thường xuyên cho 4 lao động địa phương, góp phần phát triển kinh tế nông thôn bền vững.
Với cách làm sáng tạo, mô hình nông nghiệp tuần hoàncủa anh được vinh danh tại cuộc thi “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” tỉnh Quảng Ngãi năm 2019 – minh chứng cho hướng đi đúng đắn của nông dân trẻ dám nghĩ, dám làm.
Câu chuyện của anh Phạm Hùng Cường không chỉ là hành trình vượt khó để làm giàu mà còn là gợi mở về hướng đi bền vững cho nông nghiệp Quảng Ngãi.
QUẢNG NGÃI Bỏ lối canh tác truyền thống, anh Phạm Hùng Cường (36 tuổi, xã Ba Gia, tỉnh Quảng Ngãi) kiên trì theo đuổi sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, tuần hoàn và bền vững.
GIA LAI Gắn bó với cây cà phê hơn 2 thập kỷ, anh Phan Hữu Dương tiên phong trồng cà phê hữu cơ, xây dựng thương hiệu mang đậm hương vị của địa phương.
HẢI PHÒNG Biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp khiến tình trạng xâm nhập mặn ngày càng sâu, kéo theo đó, mô hình lúa - rươi tại Hải Phòng đang bị đe dọa xóa sổ.
LÀO CAI Ông Trần Văn Cường, Phó Chủ tịch xã Bảo Nhai bảo: 'Nông nghiệp hữu cơ giúp chúng tôi nhận ra giá trị thật của lao động, làm sạch để sống khỏe, làm bền để làm lâu'.
QUẢNG NINH Nhờ mô hình nông nghiệp tuần hoàn, hữu cơ, một trang trại nhỏ ở phường Hà Tu, tỉnh Quảng Ninh mỗi năm đạt doanh thu 2 - 3 tỷ đồng.
QUẢNG NGÃI Từ làng rau truyền thống, người dân thôn An Mô đã từng bước chuyển sang mô hình trồng rau theo hướng hữu cơ kết hợp du lịch cộng đồng, mang lại thu nhập bền vững.
ĐÀ NẴNG Sau sáp nhập, Đà Nẵng có nhiều dư địa phát triển du lịch từ nông nghiệp, nhất là nông nghiệp hữu cơ gắn với văn hóa bản địa, thúc đẩy lối sống, tiêu dùng xanh.
SƠN LA Sau một năm triển khai, mô hình bón phân hữu cơ vi sinh giúp cây cà phê phát triển khỏe, năng suất tăng 5 - 8 tấn/ha, mở ra hướng canh tác bền vững.