Thứ năm, 11/12/2025 | 11:27 GMT +7
Thứ năm, 11/12/2025 | 11:27 GMT +7
Đồi quýt của ông Bùi Văn Đon ở xóm Xôm, xã Vân Sơn, huyện Tân Lạc. Ảnh: Dương Đình Tường.
Thấy tôi nức nở khen như vậy, ông Bùi Thanh Truyền, cựu Chủ tịch UBND xã Nam Sơn cũ (sau sáp nhập là xã Vân Sơn mới của huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) tự hào bảo rằng: “Gà ri thả đồi quê tôi từ lâu đã có tiếng là “gà chạy vũ trang, lợn đào công sự”. Những nhà sát vườn quýt, vườn cam đều áp dụng cách nuôi gà thả vườn như vậy. Thịt của chúng thực sự rất thơm ngon. Trước bà con còn phải mang ra chợ bán, giờ có đường nên thương lái đến tận nhà để bắt, giá trung bình 120 - 140.000đ/kg”.
Nông nghiệp nghiệp tuần hoàn là khái niệm thời thượng bây giờ nhưng người Mường quê ông đã kết hợp giữa trồng trọt và chăn nuôi, tận dụng những thứ đầu ra của loại này là đầu vào của loại kia từ lâu rồi. Như ông nông dân triệu phú Bùi Văn Đon ở xóm Xôm với hơn 1ha quýt mỗi năm thu lãi 500 - 700 triệu đồng thì hầu như lúc nào trong vườn cũng có 200 con gà. Đầu năm ông gột gà đến trọng lượng 3 - 400gram thì thả ra vườn cho chúng tự đi kiếm mồi, ngày hai lần cho ăn thêm ngô, trời tối hay mưa chúng tự tìm đường về chuồng.
Nuôi gà trong vườn quýt có lợi ích kép cho cả hai đối tượng. Gà tìm ăn cỏ nên đỡ phải làm cỏ cho cây. Nếu không có chúng mỗi tháng ông phải 3 lần vác máy đi làm cỏ, còn có chúng chỉ cần 1 lần mà thôi. Gà còn bới gốc tìm kiếm sâu bọ giúp cho đất thêm tơi xốp, cây bớt đi sâu bệnh, giảm phun thuốc BVTV. Hơn thế, phân gà, cùng với phân lợn, phân trâu, phân bò là thứ dinh dưỡng rất tốt cho cây trồng.
Bản thân con gà khi thả trong vườn quýt được vận động thường xuyên, được thoải mái “tắm cát” theo đúng bản tính tự nhiên, được bổ sung thêm các thức ăn từ côn trùng, sâu bọ và cỏ nên thịt ngọt, thơm, ngon, da giòn hơn hẳn, ăn mãi mà không biết chán, biết ngấy. Ngoài phần phục vụ cho gia đình, lúc dư thừa ông Đon còn bán với giá 130 - 150.000đ/kg mà lúc nào cũng có người sẵn sàng mua.
Nuôi gà thả vườn mang lại lợi ích kép. Ảnh: Dương Đình Tường.
Vườn nhà anh Bùi Văn Tuấn ở xóm Xôm rộng khoảng 1ha, chỗ diện tích cây quýt đã khép tán anh nuôi gà, ngỗng để chúng vừa dọn cỏ vừa cải thiện bữa ăn gia đình, lúc thừa thì bán; còn chỗ vườn nhỏ, cây non vẫn tháng phát 1 - 2 lần nhưng để tận dụng làm phân xanh luôn.
Ngỗng chính là những chiếc máy cắt cỏ của nhà nông bởi thức ăn chính của chúng là cỏ. Ngỗng cũng là những bảo vệ rất mẫn cán cho khu vườn, hễ có bất cứ cái gì bất thường là chúng kêu toáng lên để báo động cho chủ biết. Nhờ có cách kết hợp khéo léo giữa trồng trọt và chăn nuôi đó mà mỗi năm gia đình anh thu lãi được 400 - 500 triệu đồng.
Anh Tuấn kể, dân của xóm Xôm từ hồi có hương ước cấm thuốc diệt cỏ hơn 10 năm về trước đã không chỉ tuân thủ triệt để mà còn ý thức được lợi ích của việc canh tác nông nghiệp hữu cơ. Họ hầu như không dùng thuần phân hóa học như xưa nữa mà tự ủ phân trâu, phân bò, phân lợn với các loại cỏ để bón cây, còn thuốc BVTV thì tự chế bằng cách ngâm rượu tỏi, ớt để phun.
Nhờ đó mà môi trường sinh thái được bảo vệ, sức khỏe của người dân được nâng cao, còn kinh tế thì đi lên thấy rõ, thu nhập từ trăm triệu đồng/năm đã trở thành phổ biến ở đây. Không chỉ xóm Xôm mà nhiều xóm khác của xã Vân Sơn đều thực hiện được như vậy. 10 năm xã không để xảy ra vụ việc hình sự nào. Xe máy vứt ngoài sân, ngoài đường cũng không bao giờ mất, dân ngủ không phải lo cài cửa, tình cảm hàng xóm láng giềng đúng nghĩa “tối lửa, tắt đèn có nhau”.
LÂM ĐỒNG Tận dụng phụ phẩm để ủ phân hữu cơ giúp nông dân giảm chi phí, cải thiện đất và bảo vệ môi trường, hướng tới nền nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn.
THANH HÓA Anh Thiên theo đuổi con đường làm nông nghiệp an toàn, sản xuất thực phẩm sạch theo chuẩn VietGAP và hữu cơ chỉ vì… mê phim Hàn Quốc.
NGHỆ AN Dù có bề dày sản xuất và diện tích chè khá lớn song đến nay diện tích chè hữu cơ được chứng nhận của Nghệ An mới khoảng 20ha, dư địa còn rất lớn.
QUẢNG TRỊ Khoai từ Cồn Tiên trồng theo hướng hữu cơ thu hoạch đến đâu được thương lái thu mua đến đó với giá gần gấp đôi so với vụ trước.
HÀ TĨNH Sau ‘cuộc cách mạng’ dồn điền đổi thửa, những cánh đồng lúa sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ ở Hà Tĩnh ngày càng nở rộ và được duy trì.
AN GIANG An Giang đang xây dựng vùng thốt nốt hữu cơ tập trung tại Bảy Núi, nâng tầm giá trị đặc sản truyền thống, tạo chuỗi liên kết bền vững gắn với chế biến, xuất khẩu.
VĨNH LONG Từ khi bỏ hoàn toàn hóa chất, cá tôm quay lại nhiều, mỗi ngày bà con bắt vài chục ký cua, ốc.
An Giang phát triển mô hình lúa - tôm hữu cơ, hình thành vùng nguyên liệu đạt chuẩn, bảo vệ hệ sinh thái và mở rộng chuỗi giá trị xanh, bền vững.
GIA LAI Vợ chồng anh Siu Sát trở thành điểm sáng khi tiên phong trồng cà phê theo hướng hữu cơ, góp phần lan tỏa phong trào nông nghiệp sạch trong cộng đồng đồng bào Jrai.
Theo nhịp đập của xu thế, việc chuyển từ sản xuất truyền thống sang nông nghiệp hữu cơ là xu thế tất yếu, Nghệ An đang ưu tiên phát triển theo hướng này.
