'Gạo xanh’ từ đồng lúa hữu cơ

Tại Đà Nẵng, lúa vẫn là cây lương thực chủ lực, chiếm diện tích sản xuất lớn nhất. Chính vì vậy, phát triển mô hình lúa hữu cơ được Thành phố xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược xây dựng nền nông nghiệp xanh, sinh thái và bền vững. Đây không chỉ là giải pháp nâng cao giá trị kinh tế mà còn hướng đến mục tiêu lâu dài là tạo dựng thương hiệu nông sản an toàn, thân thiện với môi trường và phù hợp với xu thế tiêu dùng.

Một trong những mô hình điển hình là HTX Dịch vụ sản xuất và Kinh doanh tổng hợp Hòa Tiến 1 (HTX Hòa Tiến 1, xã Hòa Tiến). Theo ông Ngô Văn Sinh - Giám đốc HTX, việc chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Năng suất lúa đạt trung bình 70 tạ/ha, hạt gạo tròn mẩy, dẻo thơm, được thị trường ưa chuộng và có giá bán cao hơn lúa thường từ 20 - 30%.

Điểm nổi bật là toàn bộ quy trình sản xuất lúa được giám sát chặt chẽ từ khâu làm đất, gieo cấy, chăm sóc đến thu hoạch. HTX chỉ sử dụng phân hữu cơ, phân vi sinh và tuyệt đối tuân thủ quy trình VietGAP. Nông dân được hướng dẫn thay thế phân hóa học bằng phân vi sinh, đồng thời thực hiện nghiêm việc thu gom bao bì, chai lọ thuốc BVTV để không làm ô nhiễm môi trường. Nhờ vậy, gạo của HTX đã được công nhận OCOP 3 sao.

Đến nay HTX đã mở rộng diện tích sản xuất lúa hữu cơ lên 23,5 ha và đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị nâng sản phẩm lên OCOP 4 sao.

“Đến năm 2030, mục tiêu là mở rộng diện tích lúa hữu cơ lên 50 ha, chuẩn hóa toàn bộ quy trình sản xuất, đưa gạo hữu cơ Đà Nẵng vươn thị trường lớn. Chúng tôi hướng tới việc tạo thói quen sản xuất an toàn, bảo đảm sức khỏe cho nông dân và người tiêu dùng, đồng thời xây dựng vùng sản xuất nông nghiệp an toàn, bền vững tại địa phương”, ông Sinh cho biết.

Thành công của HTX Hòa Tiến 1 đã tạo tiền đề để Đà Nẵng nhân rộng sản xuất theo hướng hữu cơ. Vụ hè thu 2025, Trung tâm Khuyến nông Đà Nẵng triển khai mô hình “Sản xuất trồng trọt theo hướng hữu cơ” tại thôn An Trạch, xã Hòa Tiến. Mô hình sản xuất giống lúa HG12 với quy mô 17 ha với 158 hộ tham gia.

Tại vùng lúa Hòa Tiến, nông dân trước đây quen sử dụng phân hóa học với liều lượng cao khiến đất bị chai cứng, hệ sinh thái mất cân bằng, chất lượng sản phẩm giảm. Khi áp dụng mô hình hữu cơ, giống lúa mới cho năng suất khoảng 65 tạ/ha, đất đai được cải thiện rõ rệt, rễ lúa phát triển mạnh, cây cứng cáp, ít đổ ngã, đặc biệt đến giai đoạn chuẩn bị thu hoạch nhưng lá đòng vẫn còn xanh, tăng khả năng vào chắc của hạt.

Ông Nguyễn Đính, Trưởng thôn An Trạch (xã Hòa Tiến) cho biết, địa phương sẽ tiếp tục duy trì vùng sản xuất ổn định, vận động người dân mở rộng diện tích lúa hữu cơ trong những vụ tới. Ông cũng kỳ vọng ngành nông nghiệp Thành phố sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ kỹ thuật, góp phần xây dựng vùng lúa chất lượng cao, tạo sản phẩm gạo an toàn cho người tiêu dùng.

Theo Trung tâm Khuyến nông Đà Nẵng, việc triển khai mô hình lúa hữu cơ không chỉ giúp nông dân thay đổi thói quen sản xuất mà còn giảm dần sự phụ thuộc vào phân, thuốc hóa học. Về lâu dài, mô hình này sẽ góp phần cải tạo đất, góp phần hình thành vùng lúa gạo an toàn. Đây cũng là cơ sở quan trọng để xây dựng thương hiệu gạo Đà Nẵng, giúp nông nghiệp Thành phố phát triển theo hướng xanh, bền vững.