Biến nỗi ám ảnh trên sông Giá thành 'chất bổ' cho cây trồng

Vào mùa mưa, dòng chảy khu vực sông Giá lại bị những thảm bèo tây dày đặc từ thượng nguồn đổ về phủ kín cả khúc sông. Những mảng bèo tây cản trở dòng chảy, gây ô nhiễm, là nỗi ám ảnh của người dân địa phương nhưng với chị Đỗ Thị Thúy Hà - Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Đầu tư phát triển Sông Giá (HTX Sông Giá), đây lại là “mỏ vàng” cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ.

Chị Hà kể, năm 2021, nhận thấy tiềm năng từ bèo tây có thân xốp, độ ẩm cao, giàu chất xơ và đạm thực vật, là nguồn thức ăn lý tưởng cho trùn quế nên đã tìm tòi rồi quyết định đầu tư máy móc, bắt tay vào ý tưởng táo bạo bằng chu trình nông nghiệp tuần hoàn khép kín.

Bèo tây vớt lên từ sông được đưa vào máy xay nhỏ. Để rút ngắn thời gian phân hủy và tăng hiệu quả, chị Hà cùng các cộng sự đã nghiên cứu, phát triển thành công dòng men vi sinh độc quyền. Chế phẩm này giúp ủ bèo và các phế phụ phẩm nông nghiệp khác thành thức ăn giàu dinh dưỡng cho hàng triệu con trùn quế.

Trong khuôn viên trang trại rộng hơn 2.000 m2 tại khu vực phường Nam Triệu (xã Kênh Giang, TP Thủy Nguyên cũ), những con trùn quế được chị Hà ví như các "nhà máy sản xuất phân bón sinh học tí hon". Chúng ăn bèo đã qua xử lý và thải ra phân trùn quế - loại phân hữu cơ được xem là "vàng đen" trong nông nghiệp, tốt cho đất và cây trồng.

Không chỉ dừng lại ở việc sản xuất phân thô, từ nguồn "vàng đen" này, chị Hà đã phát triển thành 4 dòng sản phẩm thương mại chuyên biệt như: Phân viên trùn quế, phân viên hữu cơ, phân trùn quế dạng bột, dịch trùn quế… Hiện mỗi tháng HTX của chị Hà cung cấp ra thị trường khoảng 15 tấn phân giun nguyên chất, 30 tấn phân bột, 5 tấn phân viên và 500 lít dịch trùn.

“Phân viên trùn quế được sản xuất 100% từ phân trùn trộn với dịch trùn, chuyên dùng cho các loại cây cảnh giá trị cao như hoa lan. Phân viên hữu cơ được kết hợp phân trùn với các giá thể như trấu, bột vỏ hàu nung để tạo thành viên nén tiện dụng. Phân trùn quế dạng bột dùng để bón lót, bón thúc cho vườn cây ăn quả, rau màu. Dịch trùn quế - dạng phân bón nước cao cấp giúp cây hấp thụ dinh dưỡng nhanh chóng”, chị Hà chia sẻ.

Để chứng minh hiệu quả của sản phẩm, HTX Sông Giá dành một phần diện tích trong khu sản xuất 6.800 m2 để xây dựng khu nhà màng trồng dưa lưới công nghệ cao. Toàn bộ quy trình canh tác tại đây đều tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn hữu cơ, nguồn dinh dưỡng duy nhất cung cấp cho cây dưa chính là các loại phân bón làm từ trùn quế và bèo tây do HTX sản xuất.

Kết quả vượt ngoài mong đợi, dưa lưới khi thu hoạch có độ giòn, vị ngọt đậm và hương thơm đặc trưng, khác biệt hẳn sản phẩm canh tác bằng phân bón hóa học. Chính chất lượng vượt trội này đã giúp sản phẩm dưa lưới của HTX nhanh chóng chinh phục thị trường và được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao.

Không chỉ tạo ra giá trị kinh tế và môi trường, mô hình của chị Hà còn tạo việc làm ổn định cho hơn 10 lao động địa phương với mức lương từ 8,5 đến 12 triệu đồng mỗi tháng. Từ đó, mô hình đã chứng minh không chỉ thành công về mặt thương mại mà còn là minh chứng sống động nhất cho hiệu quả của chuỗi nông nghiệp tuần hoàn, khép kín từ "rác thải" trên sông đến nông sản sạch, giá trị cao.

Theo Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng, đây là một trong những mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ điển hình, mang lại hiệu quả kinh tế cao gấp 1,2 lần so với sản xuất đại trà. Đồng thời là địa chỉ tin cậy để nông dân trên địa bàn Thành phố học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm, tạo tiền đề nhân rộng các mô hình nông nghiệp công nghệ cao, hữu cơ, an toàn và bền vững.