Vinh danh sâm Ngọc Linh

Ngày 4/6, Bộ Văn hóa, thể thao và Du lịch đã có quyết định về việc công bố danh mục di sản phi vật thể quốc gia. Theo đó, “Tri thức dân gian về sâm Ngọc Linh” tại huyện Tu Mơ Rông và Đăk Glei (tỉnh Kon Tum) được đưa vào danh mục di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.

Trước đó vào tháng 9/2024, Bộ Văn hóa, thể thao và Du lịch đã có văn bản gửi UBND tỉnh Kon Tum về việc xây dựng hồ sơ “Tri thức dân gian về sâm Ngọc Linh” để đưa di sản vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Theo đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị UBND tỉnh Kon Tum chỉ đạo cơ quan chuyên môn sớm triển khai kế hoạch nghiên cứu, kiểm kê, nhận diện di sản và xây dựng hồ sơ khoa học di sản “Tri thức dân gian về sâm Ngọc Linh” ở các khía cạnh như: Khai thác, trồng, chế biến và sử dụng…

Ngay sau đó, UBND tỉnh Kon Tum đã chỉ đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương xây dựng hồ sơ để trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Việc “Tri thức dân gian về Sâm Ngọc Linh” được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được xem là dấu mốc quan trọng ghi nhận giá trị văn hóa đặc sắc của cộng đồng các dân tộc vùng núi Ngọc Linh, nơi hiện có hơn 3.000ha sâm Ngọc Linh.

Theo nghiên cứu, “Tri thức dân gian về sâm Ngọc Linh” là một hệ thống kiến thức quý báu được hình thành và lưu truyền từ bao đời nay trong cộng đồng dân tộc thiểu số địa phương. Hệ tri thức này bao gồm toàn bộ hiểu biết về cách nhận diện cây sâm và vùng đất có thể trồng sâm, kỹ thuật nhân giống, chăm sóc, thu hoạch và sử dụng trong chữa bệnh, phục hồi sức khỏe. Đi kèm với đó là các phong tục, tập quán, nghi lễ tâm linh gắn với rừng và cây sâm, yếu tố làm nên bản sắc riêng biệt, thiêng liêng của vùng đất Ngọc Linh.

Ông Võ Trung Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông cho biết, việc được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ vinh dự đối với đồng bào các dân tộc tại Kon Tum mà còn là bước ngoặt quan trọng trong chiến lược bảo tồn và phát triển vùng sâm Ngọc Linh.

Trên cơ sở đó, địa phương được ưu tiên nguồn lực, chính sách trong công tác gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa gắn với cây sâm Ngọc Linh. Qua đó, nâng tầm giá trị của sâm Ngọc Linh không chỉ là dược liệu quý mà còn tạo ra giá trị kinh tế và bản sắc độc đáo cho địa phương.

“Trong thời gian tới, địa phương kỳ vọng “Tri thức dân gian về sâm Ngọc Linh” sẽ trở thành nền tảng quan trọng để người dân địa phương phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái. Đây là hướng đi mới để bà con tăng thêm thu nhập, góp phần bảo tồn di sản, bảo vệ rừng và xây dựng hình ảnh vùng sâm Ngọc Linh ở Kon Tum trở thành điểm đến trên bản đồ du lịch quốc gia”, ông Mạnh chia sẻ.