Lợi ích 'kép' nhờ dùng chế phẩm vi sinh vật bản địa chăm sóc vườn cây

Phát triển vườn cây theo hướng hữu cơ đang là giải pháp được nhiều người dân trên địa bàn tỉnh Gia Lai áp dụng để nâng cao giá trị cho cây trồng.

Tận dụng chế phẩm sẵn có

Phấn khởi đón chúng tôi đến tham quan vườn cây của gia đình, anh Nguyễn Văn Thiện (xã Ia Ka, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) cho biết, gia đình có diện tích 2 ha, hiện trồng 1.600 cây cà phê, 170 cây sầu riêng, hơn 200 cây mít thái. Riêng vườn mít thái đã thu hoạch được hơn 2 năm với doanh thu trung bình hơn 200 triệu đồng/năm.

Trong khi đó, sầu riêng cũng sắp cho thu bói khoảng 100 cây, ước tính thu hoạch được 3-4 tấn với doanh thu khoảng 200 triệu đồng. Đối với vườn cà phê của gia đình cũng đang bước vào thu bói, vụ tới năng suất ước đạt khoảng 35-40 tấn tươi, doanh thu đạt gần 300 triệu đồng.

Theo anh Thiện, thành quả này có được là do anh định hướng ngày từ đầu về việc trồng và chăm sóc theo hướng hữu cơ. Thời điểm năm 2016, khi bắt đầu trồng cây, anh Thiện cương quyết không sử dụng hóa chất mà chỉ dùng phân sinh học, chất cải tạo đất để chăm sóc cho vườn cây của mình.

Nói về cơ duyên tiếp cận chế phẩm vi sinh vật bản địa (tên tiếng anh viết tắt là IMO), anh Thiện cho biết, khoảng gần 1 năm trước, vô tình xem trên các kênh Youtube thấy các chuyên gia hướng dẫn cách chế biến chế phẩm IMO vừa ít chi phí mà lại cho hiệu quả cao. Chỉ cần những những thứ sẵn có tại nơi minh sinh sống cũng có thể sản xuất phân bón hữu cơ từ chế phẩm IMO.

Để giúp chúng tôi hiểu rõ hơn, anh Thiện giải thích: “Ban đầu muốn làm IMO gốc, chỉ cần dùng sữa chua, các chất men tiêu hóa của con người cùng hỗn hợp các loại rau, củ như chuối, đu đủ, bí đỏ... sau đó bỏ vào thùng phi trộn thêm với men rượu, cám gạo, rỉ mật và nước sạch rồi ủ trong 7 ngày sẽ có kết quả”.

Trung bình 1 thùng phi, anh Thiện sản xuất 20 lít chế phẩm IMO gốc, sau đó pha trộn theo tỷ lệ phù hợp để tưới cho vườn cây. Bình thường với 20 lít chế phẩm IMO gốc, anh Thiện sẽ pha trộn thêm thêm rỉ đường, cám và nước sạch sẽ nhân lên thành 200 lít, qua đó thoải mái tưới cho cả vườn cây mà không cần các chất dinh dưỡng khác. Ngoài ra, anh chỉ tận dụng thêm các phụ phẩm nông nghiệp sẵn có trong vườn như: cỏ, cây, vỏ cà phê... để tăng dinh dưỡng cho cây trồng.

Để chứng minh tính hiệu quả từ chế phẩm IMO, anh Thiện đã dẫn chúng tôi đi dạo quanh vườn cây của Gia đình. Chỉ tay vào quả mít, anh Thiện phấn khởi cho biết: “Mít năm nay được mùa lắm, trái to và rất ngọt. Dù ảnh hưởng của tình hình dịch bệnh nhưng mít vẫn không đủ cung cấp cho thương lái”.

Giảm chi phí, tăng năng suất

Theo anh Thiện, nếu sử dụng phân hóa học cho 1 ha cây trồng, người dân phải bỏ ra ít nhất 50 triệu đồng, chưa kể phải bón thêm phân chuồng. Còn với mô hình hữu cơ từ chế phẩm IMO, gia đình anh chỉ đầu tư hết hơn 10 triệu đồng/ha trong 1 năm.

“Cái hay của làm nông nghiệp theo hướng hữu cơ nằm ở chỗ, càng làm về sau càng ít tốn chi phí đầu tư cho phân bón. Cụ thể, trồng theo hướng hữu cơ, độ phì của đất tăng lên, lúc đó các khoản chi phí đầu tư sẽ ít thậm chí gần như bằng 0 đồng”, anh Thiện nói và cho biết, nếu lạm dụng nhiều chất hóa học, dinh dưỡng trong đất sẽ mất đi, môi trường đi xuống, từ đó cây trồng cho năng suất thấp là chuyện sớm muộn.

Ngoài việc sử dụng chế phẩm IMO, anh Thiện cũng dẫn chứng thêm về cách chăm sóc theo hướng hữu cơ bằng cách để cỏ mọc tự nhiên xung quanh các gốc cây. Làm như vậy, mục đích để tạo cho vi sinh vật phát triển tự nhiên, qua đó giúp cây sinh trưởng tốt hơn.

“Khi mới trồng cà phê, gia đình tôi chỉ dùng cuốc 1 lần duy nhất để làm hố, còn từ ngày thu bói đến giờ gần như không đụng đến cuốc nữa”, anh Thiện chia sẻ.

Theo anh Thiện, làm nông nghiệp theo hướng hữu cơ cho năng suất ngày càng cao và bền vững.

Ông Lê Văn Thanh, Giám đốc HTX Sản xuất Thương mại Dịch vụ Ia Mơ Nông cho biết, có thể khẳng định, hiệu quả mang lại rất rõ từ vườn cây trồng theo hướng hữu cơ từ chế phẩm IMO của anh Thiện. Cụ thể, chi phí đầu tư cho loại hình này giảm rất nhiều so với phân bón vô cơ. Chẳng hạn, nếu trồng 1ha, đầu tư phân bón vô cơ trung bình hơn 30 triệu đồng/năm, trong khi với phân bón hữu cơ chỉ hết khoảng 20 triệu đồng. Chưa kể, anh Thiện ứng dụng bón phân IMO thì giá thành còn rẻ hơn rất nhiều. Ngoài ra, bón phân hữu cơ về lâu dài giúp cho đất có nhiều chất dinh dưỡng làm cho cây trồng khỏe mạnh, không bị sâu bệnh tấn công.

“Từ hiệu quả vườn cây trồng theo hướng hữu cơ của gia đình anh Thiện, chúng tôi cũng đã tuyên truyền để người dân thay đổi tập quán canh tác, chuyển từ vô cơ sang chăm sóc theo hướng hữu cơ. Trên thực tế, HTX Ia Mơ Nông cũng đã triển khai cho các thành viên chuyển sang hướng hữu cơ thay vì dùng phân bón vô cơ với giá cao như hiện nay”, ông Thanh nói và cho biết, hiện có khoảng 200 trên tổng số gần 400 thành viên bắt đầu áp dụng chăm sóc vườn cây theo hướng hữu cơ.

Ông Nguyễn Công Sơn, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Chư Păh: "Mô hình vườn cây của gia đình anh Nguyễn Văn Thiện không những triển khai theo hướng hữu cơ từ chế phẩm IMO mà còn sử dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm rất hiệu quả. Việc chăm sóc theo hướng hữu cơ, cây trồng đạt chất lượng thì giá thành cũng cao hơn so với sản phẩm bình thường. Thời gian tới, huyện sẽ phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp mời một số hộ để tham quan mô hình này để giúp cho bà con áp dụng vào việc thay đổi cách nghĩ, cách làm, qua đó tiết kiệm được chi phí sản xuất”.