Đà Nẵng lấy sản phẩm OCOP tạo bứt phá kinh tế nông thôn

Làm giàu trên quê hương

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Đà Nẵng, đến nay toàn thành phố có 552 sản phẩm OCOP còn hiệu lực, trong đó có 2 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao, 95 sản phẩm 4 sao, 453 sản phẩm 3 sao và 5 sản phẩm tiềm năng 5 sao. Những con số này không chỉ phản ánh rõ thế mạnh nông nghiệp của địa phương, mà còn cho thấy hướng đi bền vững khi OCOP gắn liền với bảo vệ môi trường và phát triển sản xuất sạch.

Các sản phẩm OCOP ở Đà Nẵng đã góp phần phát huy lợi thế vùng miền, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, giúp người dân gia tăng thu nhập và trở thành động lực mạnh mẽ trong xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, nhiều mô hình OCOP không chỉ dừng lại ở việc tạo ra sản phẩm chất lượng, mà còn hình thành những câu chuyện khởi nghiệp đáng tự hào ngay trên mảnh đất quê hương.

Một trong những điển hình là Hợp tác xã (HTX) Sản xuất Thương mại Dịch vụ QNa Farm ở xã Lãnh Ngọc. Đơn vị này hiện sở hữu nhiều sản phẩm OCOP nổi bật như mứt gừng viên, bánh đậu xanh, viên hoàn nghệ trắng mật ong, mít sấy, tinh bột chuối… dưới thương hiệu “QNa Farm” đã được đông đảo người tiêu dùng biết đến.

Giám đốc HTX, chị Phạm Thị Mỵ Nương, kể rằng niềm đam mê với sản phẩm truyền thống của quê hương chính là động lực để chị khởi nghiệp. Năm 2019, chị bắt đầu với sản phẩm tinh bột nghệ trắng – loại dược liệu quý có nhiều công dụng cho sức khỏe và sắc đẹp. Sau khi nhận thấy tiềm năng của các loại nông sản khác như chuối, gừng, mít, chị đã mở rộng sản xuất và thành lập HTX QNa Farm năm 2021.

“Xã miền núi Lãnh Ngọc có thổ nhưỡng và khí hậu thuận lợi, nên các loại cây trồng như mít, chuối, gừng, nghệ… đều có hàm lượng tinh bột cao. Tuy nhiên, trước đây bà con chủ yếu bán sản phẩm thô cho thương lái với giá rẻ. Thành lập HTX vừa giúp giải quyết đầu ra, vừa tạo công ăn việc làm cho chị em phụ nữ địa phương,” chị Nương cho biết.

Đến nay, HTX QNa Farm đã có ba sản phẩm được công nhận OCOP cấp tỉnh gồm tinh bột nghệ trắng 3 sao, viên hoàn nghệ trắng 4 sao, bột chuối xanh 3 sao và một sản phẩm mứt gừng viên đạt 3 sao. Doanh thu của HTX đạt gần 2 tỷ đồng mỗi năm, tạo việc làm ổn định cho 10 lao động với mức thu nhập từ 6 – 10 triệu đồng/tháng, đồng thời giải quyết thêm khoảng 20 lao động thời vụ trong mùa cao điểm. Ngoài ra, HTX còn liên kết gần 50 ha vùng nguyên liệu, cung cấp giống, chuyển giao kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm cho nông dân, giúp bà con yên tâm đầu tư sản xuất lâu dài.

Gìn giữ nghề truyền thống

Sản phẩm OCOP không chỉ đơn thuần là hàng hóa, mà còn là biểu tượng văn hóa và bản sắc vùng miền. Tại vùng ven biển Đà Nẵng, cơ sở sản xuất nước mắm nhĩ Cửa Đại của anh Đinh Công Đức (xã Duy Nghĩa) là minh chứng sống động cho việc OCOP gắn liền với bảo tồn nghề truyền thống.

Sinh ra trong gia đình nhiều đời gắn bó với nghề biển, anh Đức đã quyết tâm kế thừa và phát triển nghề làm mắm bằng phương pháp cổ truyền. Điểm đặc biệt là anh chỉ chọn loại cá cơm than đầu mùa – loài cá ngon nhất vùng biển Cửa Đại – Cù Lao Chàm. Cá cơm sau khi đánh bắt được trộn với muối hạt Đề Gi theo tỷ lệ 3:1, rồi ủ chượp trong thùng gỗ từ 8 đến 12 tháng. Quy trình thủ công tỉ mỉ này tạo nên loại nước mắm nhĩ trong, thơm dịu, đậm vị biển và hoàn toàn không chứa chất bảo quản.

Hiện nay, cơ sở của anh rộng hơn 3.000 m², có thể muối trữ trên 1.000 tấn cá, sản xuất khoảng 2 tấn mắm mỗi ngày. Đặc biệt, dịp Tết hằng năm, sản lượng tiêu thụ có thể lên đến hơn 60.000 lít, với giá bán dao động từ 90.000 – 160.000 đồng/lít tùy loại. Không chỉ tiêu thụ mạnh ở Đà Nẵng, sản phẩm còn có mặt tại TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội và xuất khẩu sang Lào. Nhờ đó, cơ sở thu lãi khoảng 500 triệu đồng mỗi năm, tạo việc làm ổn định cho 6 lao động thường xuyên (thu nhập 9 – 13 triệu đồng/tháng) và hàng chục lao động thời vụ.

Nước mắm nhĩ Cửa Đại đã được UBND tỉnh Quảng Nam (cũ) công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao. Theo anh Đức, đây không chỉ là danh hiệu, mà còn là động lực để cơ sở tiếp tục nâng cao chất lượng, phát triển thương hiệu, mở rộng thị trường và quan trọng nhất là giữ vững nghề truyền thống của cha ông.

OCOP – giải pháp căn cơ cho nông thôn mới

Thực tế cho thấy, chương trình OCOP đã góp phần giải quyết nhiều vấn đề “gốc rễ” của nông thôn như nâng cao thu nhập, tạo việc làm tại chỗ, giảm nghèo bền vững và giữ gìn văn hóa truyền thống. Thông qua việc xây dựng các sản phẩm OCOP, nhiều địa phương đã thấy được lợi thế, cơ hội để phát huy và khai thác giá trị sản phẩm gắn với phát triển kinh tế khu vực nông thôn, góp phần chuyển đổi sản xuất theo hướng tăng quy mô gắn với chuỗi giá trị, nâng cao thu nhập cho người dân. Chính những yếu tố này đã tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ, thúc đẩy phong trào xây dựng nông thôn mới tại Đà Nẵng đi vào chiều sâu.

Theo bà Vũ Thị Bích Hậu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Đà Nẵng, OCOP được xem là một trong những trụ cột kinh tế quan trọng, đóng góp nền tảng vững chắc cho xây dựng nông thôn mới. Trong những năm qua, thành phố đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ, từ tập huấn, tư vấn đến xúc tiến thương mại, để đồng hành cùng các chủ thể OCOP.

“Địa phương đã tổ chức các lớp tập huấn cho các chủ thể và các cán bộ quản lý nhằm trang bị kiến thức về quản lý chất lượng, tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, xây dựng thương hiệu và ứng dụng thương mại điện tử. Song song, thành phố còn hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ, nâng cấp sản phẩm, đào tạo kỹ năng quảng bá, tổ chức các lớp bán hàng trực tuyến, giúp sản phẩm OCOP tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng”, bà Hậu chia sẻ.

Điểm đặc biệt của OCOP Đà Nẵng là tuy số lượng sản phẩm không nhiều so với các địa phương khác, nhưng mỗi sản phẩm đều mang trong mình bản sắc riêng biệt. Chính vì vậy, thành phố đã tập trung xây dựng “câu chuyện sản phẩm” như một cách để tạo dấu ấn và khẳng định thương hiệu.

“Người tiêu dùng ngày nay không chỉ chọn sản phẩm vì hương vị hay chất lượng, mà còn vì cảm xúc và câu chuyện văn hóa phía sau. Câu chuyện sản phẩm chính là sợi dây kết nối, giúp sản phẩm sống động và bền lâu trong tâm trí khách hàng,” bà Hậu nhấn mạnh.

Thời gian tới, Đà Nẵng sẽ tiếp tục rà soát, lựa chọn sản phẩm OCOP tiềm năng để đầu tư chiều sâu. Thành phố tập trung ứng dụng khoa học – kỹ thuật trong toàn bộ quy trình: từ xây dựng vùng nguyên liệu theo chuẩn VietGAP, GlobalGAP, phát triển sản xuất hữu cơ, đến chế biến sâu và truy xuất nguồn gốc.

Ngoài ra, thành phố sẽ xây dựng, ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ chương trình OCOP trong giai đoạn 2026 - 2030 để làm cơ sở huy động, bố trí nguồn lực thực hiện. Các cơ chế, chính sách cần quan tâm hỗ trợ cho các đối tượng doanh nghiệp nhỏ, hợp tác xã, tổ hợp tác và hộ sản xuất ở nông thôn; hỗ trợ đủ mạnh cho chủ thể tại các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Đặc biệt, chuyển đổi số sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ trong hoạt động thương mại hóa, mở rộng các kênh bán hàng trực tuyến, kết nối trực tiếp với thị trường quốc tế. Đồng thời, việc hình thành vùng chuyên canh lớn, gắn với thương hiệu vùng miền đặc trưng, sẽ là con đường giúp OCOP Đà Nẵng vươn xa, góp phần khẳng định vị thế trong nền kinh tế xanh, bền vững và hội nhập.